Staw kolanowy jest największym a zarazem najbardziej złożonym stawem w naszym ciele, jednocześnie bardzo często narażony jest na różnego rodzaju urazy. Gdy w trakcie uprawiania jakiegoś sportu lub innej aktywności, kolano „ucieknie” w bok lub do przodu, może dojść do naciągnięcia, naderwania lub zerwania więzadła.
Kto jest najbardziej narażony na zerwanie więzadeł w kolanie?
Zerwanie więzadeł stawu kolanowego – to częsta dolegliwość osób aktywnych fizycznie, zazwyczaj do zerwania więzadeł dochodzi w wyniku nagłego upadku lub kontuzji. Najczęściej zdarza się u narciarzy i osób uprawiających sporty kontaktowe np. koszykówka albo siłowe np.podnoszenie ciężarów. Do kontuzji może dojść wskutek potknięcia czy ześlizgnięcia stopy ze stopnia.
Objawy zerwania więzadła
- ostry, nagły ból pojawiający się krótko po urazie, który uniemożliwia poruszanie się;
- opuchnięcie stawu kolanowego;
- pojawienie się krwiaka;
- uczucie rozlewającego się ciepła w kolanie;
- brak stabilizacji stawu kolanowego – tzw. „uciekanie”;
- blokowanie się stawu oraz ograniczenie jego ruchomości;
- brak czucia;
- stan zapalny.
Leczenie i rehabilitacja uszkodzonych więzadeł w stawie kolanowym
Uszkodzenia więzadeł dzieli się na 3 stopnie: 1 – naciągnięcie, 2 – naderwanie, 3 – zerwanie. Uraz kolana wymaga szybkiego działania, jeszcze przed dotarciem do specjalisty. Kończynę w miarę możliwości należy unieruchomić, schładzać (spray, lód, czy worek z zimną wodą), zastosować ucisk powyżej miejsca urazu i unieść kończynę wyżej, aby zapobiec rozlewaniu się obrzęku na całą nogę. Jeżeli doszło jedynie do naciągnięcia więzadła stosuje się leczenie zachowawcze w postaci fizykoterapii. Naderwanie więzadła wiąże się nie tylko z leczeniem zachowawczym, ale również zastosowaniem stabilizatorów (ortez), które pomagają odpowiednio ustawić kończynę, aby więzadła mogły się zregenerować. Natomiast zerwane więzadła w kolanie to poważna kontuzja, aby przywrócić sprawność zazwyczaj stosuje się leczenie operacyjne – zszycie lub rekonstrukcję więzadła. Rekonstrukcja stawu kolanowego czyli artroskopia, jest obecnie najczęściej stosowaną metodą, która nie wymaga rozległych otwartych cięć. Operacja trwa krótko, a powrót do pełnej sprawności przeważnie odnotowuje się u 90 % pacjentów.
Przed zabiegiem operacyjnym rehabilitacja skupia się na zniesieniu bólu, usprawnieniu motoryki oraz poprawy siły mięśni. Stosuje się kinezyterapię oraz ćwiczenia koncentryczne. Najpierw w fazie pooperacyjnej (od 1 dnia po operacji do 2 tygodni, czyli do momentu ściągnięcia szwów), wprowadza się ćwiczenia bierne, które dążą do zwiększenia ruchomości w stawie, rozciągnięcia i stymulacji przykurczonych mięśni. Ćwiczenia na początku są pasywne – wykonuje je fizjoterapeuta lub specjalny automat. W kolejnej fazie chory wykonuje ćwiczenia wspomagane, a następnie siłą własnych mięśni – celem jest uzyskanie zgięcia do kąta prostego i całkowity wyprost stawu kolanowego. Ponadto stosuje się szereg ćwiczeń mających na celu poprawę umiejętności chodzenia np. na poduszkach sensomotorycznych. Wcześnie wdrożona, a następnie utrzymywana przez kilka miesięcy rehabilitacja przyczyni się do odzyskania sprawności w stawie kolanowym.
